ສະພາບລວມ
ອົດສະຕາລີ ແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາປະເທດທີ່ພັດທະນາແລ້ວ ທີ່ໃຫ້ສິດທິພິເສດທາງການຄ້າແບບທົ່ວໄປ (General System of Preference: GSP) ແກ່ບັນດາປະເທດພັດທະນາແລ້ວດ້ວຍກັນ, ປະເທດກຳລັງພັດທະນາ ແລະ ປະເທດດ້ອຍພັດທະນາ ນັບແຕ່ປີ 1966 ເປັນຕົ້ນມາ. ລະບົບສິດທິພິເສດຂອງອົດສະຕາລີໄດ້ຮັບການປັບປຸງຫຼາຍຄັ້ງ ແລະ ຄັ້ງຫຼັງສຸດ ໃນວັນທີ 1 ກໍລະກົດ 1994 ທີ່ໄດ້ມີການປັບປຸງລະບົບການຫຼຸດອັດຕາພາສີໃຫ້ກັບປະເທດກຳລັງພັດທະນາ ແລະ ໃນວັນທີ 1 ກໍລະກົດ 2003 ສຳລັບປະເທດດ້ອຍພັດທະນາ (Least Developed Countries: LDCs). (ລາຍລະອຽດກົດເບິ່ງທີ່ນີ້)
ລະບົບສິດທິພິເສດ
ສິດທິພິເສດທາງການຄ້າ (Generalized System of Preference: GSP) ຂອງອົດສະຕາລີ ແບ່ງອອກເປັນ 2 ຮູບແບບ ດັ່ງນີ້:
1.) ສິດທິພິເສດທາງດ້ານພາສີທົ່ວໄປ (General Preferential Tariff: GPT)
ເປັນສິດທິພິເສດທີ່ໃຫ້ກັບປະເທດກຳລັງພັດທະນາ ໂດຍເລີ່ມແຕ່ ວັນທີ 1 ກໍລະກົດ 1994 ປະເທດກຳລັງພັດທະນາໄດ້ຮັບການຫຼຸດຜ່ອນອັດຕາພາສີຂາເຂົ້າ ໃນອັດຕາປົກກະຕິ 5% ເປັນ 0% ສຳລັບບາງລາຍການສິນຄ້າ ແລະ ອີກຫຼາຍລາຍການສິນຄ້າ ທີ່ມີອັດຕາພາສີ 40% ຫລຸດເປັນ 0%.
2.) ສິດທິພິເສດສຳລັບປະເທດດ້ອຍພັດທະນາ (Special Preference Treatment for LDC)
ສຳລັບປະເທດດ້ອຍພັດທະນາ ແມ່ນໄດ້ຮັບນະໂຍບາຍພິເສດ ແລະ ດີກວ່າປະເທດກຳລັງພັດທະນາ ໂດຍໄດ້ຮັບການຍົກເວັ້ນອັດຕາພາສີຂາເຂົ້າທັງໝົດ (0%) ສຳລັບທຸກລາຍການສິນຄ້າ ແລະ ບໍ່ມີການຈຳກັດໂກຕ້ານຳເຂົ້າ. ສປປ ລາວ ກໍ່ແມ່ນໜຶ່ງໃນປະເທດດ້ອຍພັດທະນາທີ່ໄດ້ຮັບສິດທິພິເສດທາງການຄ້າຈາກປະເທດອົດສະຕາລີ. ຈຸດປະສົງຂອງການໃຫ້ສິດທິພິເສດດັ່ງກ່າວ ແມ່ນເພື່ອສົ່ງເສີມຄວາມສາມາດໃນການແຂ່ງຂັນຂອງປະເທດດ້ອຍພັດທະນາ, ແນໃສ່ຮັບປະກັນສິດຜົນປະໂຫຍດຂອງປະເທດດ້ອຍພັດທະນາໃຫ້ໄດ້ຫຼາຍກວ່າປະເທດກຳລັງພັດທະນາ.
ການສົ່ງອອກສິນຄ້າຂອງ ສປປ ລາວ ໄປອົດສະຕາລີ ນອກຈາກການໄດ້ຮັບສິດທິພິເສດແບບ ສະໝັກໃຈທີ່ໃຫ້ແກ່ບັນດາປະເທດດ້ອຍພັດທະນາແລ້ວ ຍັງສາມາດໄດ້ຮັບສິດທິພິເສດໃນຂອບສັນຍາການຄ້າ ອາຊຽນ-ອົດສະຕາລີ ແລະ ນີວຊີແລນ ອີກດ້ວຍ, ຊຶ່ງຈະມີການສັງລວມຂໍ້ມູນຕ່າງຫາກ.
ລະບຽບແຫຼ່ງກຳເນີດສິນຄ້າ (Rule of Origin: ROO)
ສິນຄ້າຈາກ ສປປ ລາວ ທີ່ຈະຂໍຍົກເວັ້ນພາສີພາຍໃຕ້ລະບົບສິດທິພິເສດທາງການຄ້າຂອງ ອົດ ສະຕາລີ ຕ້ອງໄດ້ປະຕິບັດຕາມເງື່ອນໄຂແຫຼ່ງກຳເນີດສິນຄ້າ ດັ່ງລຸ່ມນີ້:
ກ. ສິນຄ້າທີ່ບໍ່ໄດ້ຜ່ານການແປຮູບ
ເປັນຜະລິດຕະພັນທີ່ໄດ້ຈາກຜົນຜະລິດພາຍໃນທັງໝົດ (Wholly Obtained: WO) ສ່ວນໃຫຍ່ ແມ່ນຜະລິດຕະພັນກະສິກຳ (ພືດ, ສັດ), ແຮ່ທາດ ໆລໆ, ຊຶ່ງເປັນສິນຄ້າໄດ້ແຫຼ່ງກຳເນີດໂດຍອັດຕະ ໂນມັດ.
ຂ. ສິນຄ້າທີ່ຜ່ານການແປຮູບ
ສິນຄ້າທີ່ຜ່ານການແປຮູບ ຕ້ອງປະຕິບັດຕາມເງື່ອນໄຂການປ່ຽນຮູບຢ່າງພຽງພໍ (Substantial Transformation) ແລະ ຂັ້ນຕອນສຸດທ້າຍຂອງການຜະລິດຕ້ອງດຳເນີນ ຢູ່ປະເທດດ້ອຍພັດທະນາທີ່ສົ່ງອອກ. ຮູບແບບຂອງການປ່ຽນຮູບຢ່າງພໍພຽງປະກອບມີດັ່ງນີ້:
1.) ການສ້າງມູນຄ່າເພີ່ມຂອງສິນຄ້າ;
2.) ການຜະລິດຕາມຂະບວນການສະເພາະ. ເຊັ່ນ: ຜະລິດຕະພັນແຜ່ນແພ, ເຄື່ອງທໍດ້ວຍມື, ເຄື່ອງນຸ່ງຫົ່ມ ແລະ ອື່ນໆ.
ການສະສົມແຫຼ່ງກຳເນີດສິນຄ້າ (Cumulation)
ຫຼັກການສະສົມແຫຼ່ງກຳເນີດສິນຄ້າພາຍໃຕ້ລະບົບສິດທິພິເສດຂອງອົດສະຕາລີ ມີດັ່ງລຸ່ມນີ້:
1.) ສາມາດນຳໃຊ້ວັດຖຸດິບຈາກກຸ່ມປະເທດດ້ອຍພັດທະນາດ້ວຍກັນໄດ້ ໂດຍມູນຄ່າການສະສົມ ແຫຼ່ງກຳເນີດບໍ່ໃຫ້ຫລຸດ 50% ຂອງຕົ້ນທຶນການຜະລິດ.
2.) ສາມາດນຳໃຊ້ວັດຖຸດິບຈາກປະເທດອົດສະຕາລີ, ປະເທດກຳລັງພັດທະນາ ແລະ ປະເທດໝູ່ເກາະດອນ (Island Country) ທີ່ ອົດສະຕາລີ ເປັນພາຄີ ເພື່ອນຳເອົາມາແປຮູບ, ແຕ່ມູນຄ່າຂອງວັດຖຸດິບທີ່ນຳມາສະສົມເພື່ອແປຮູບແມ່ນບໍ່ໃຫ້ກາຍ 25% ຂອງຕົ້ນທຶນການຜະລິດ.
ການຢັ້ງຢືນແຫຼ່ງກຳເນີດສິນຄ້າ
ຜູ້ສົ່ງອອກ (ຕ້ອງເປັນຜູ້ຜະລິດເທົ່ານັ້ນ) ໄປປະເທດອົດສະຕາລີ ເພື່ອໄດ້ຮັບສິດທິພິເສດ ສາ ມາດຢັ້ງຢືນແຫຼ່ງກຳເນີດສິນຄ້າດ້ວຍຕົນເອງໄດ້ ໂດຍບໍ່ຈຳເປັນຕ້ອງຂໍໃບຢັ້ງຢືນແຫຼ່ງກຳເນີດສິນຄ້າຢ່າງເປັນທາງການ ແຕ່ຕ້ອງປະຕິບັດຕາມລະບຽບແຫຼ່ງກຳເນີດສິນຄ້າຢ່າງເຄັ່ງຄັດ.
ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ ຖ້າຍັງຕ້ອງການ ການຢັ້ງຢືນແຫຼ່ງກຳເນີດສິນຄ້າກໍ່ສາມາດຂໍໃບຢັ້ງຢືນແຫຼ່ງ ກຳເນີດສິນຄ້າ ຟອມ A ໄດ້ນຳຫ້ອງການເຈົ້າໜ້າທີ່ອອກໃບຢັ້ງຢືນແຫຼ່ງກຳເນີດສິນຄ້າໄດ້ທີ່: ກົມການນຳເຂົ້າ ແລະ ສົ່ງອອກ, ກະຊວງອຸດສາຫະກຳ ແລະ ການຄ້າ; ພະແນກອຸດສາຫະກຳ ແລະ ການຄ້າແຂວງ ທົ່ວປະເທດ; ສະພາການຄ້າ ແລະ ອຸດສາຫະກຳ ແຂວງ, ນະຄອນຫຼວງ ແລະ ເຂດນິຄົມອຸດສາຫະກຳວຽງຈັນ - ໂນນທອງ.
ເອກະສານທີ່ຕ້ອງໄດ້ປະກອບເພື່ອຂໍໃບຢັ້ງຢືນແຫຼ່ງກຳເນີດສິນຄ້າ ມີດັ່ງນີ້:
1.) ໃບສະເໜີ;
2.) ໃບຢັ້ງຢືນແຫຼ່ງກຳເນີດສິນຄ້າທີ່ພິມແລ້ວ;
3.) ໃບແຈ້ງລາຄາ ແລະ ໃບຫຸ້ມຫໍ່;
4.) ໃບແຈ້ງພາສີເປັນລາຍລະອຽດ;
5.) ສຳເນົາໃບຂົນສົ່ງ;
6.) ໃບບິນຊື້-ຂາຍພາຍໃນ (ກໍລະນີເກັບຊື້);
7.) ໃບຄິດໄລ່ຕົ້ນທຶນການຜະລິດ ຫຼື ໃບຂັ້ນຕອນການຜະລິດສິນຄ້າ (ກໍລະນີນຳເຂົ້າວັດຖຸດິບ).
ເງື່ອນໄຂຂອງການຂົນສົ່ງ
ສຳລັບເງື່ອນໄຂຂອງການຂົນສົ່ງສິນຄ້າ ປະເທດອົດສະຕາລີແມ່ນບໍ່ໄດ້ມີການກຳນົດເງື່ອນໄຂຂອງການຂົນສົ່ງໂດຍກົງ (No Direct Shipment) ຄືກັບຫຼາຍປະເທດ ຈາກປະເທດຜູ້ສົ່ງອອກ.
ຂໍ້ມູນເພີ່ມເຕີມ:
ທ່ານສາມາດຕິດຕໍ່ສອບຖາມລາຍລະອຽດກ່ຽວກັບລະບົບສິດທິພິເສດທາງດ້ານການຄ້າ ແລະ ເງື່ອນໄຂແຫຼ່ງກຳເນີດສິນຄ້າເພື່ອສົ່ງອອກໄປປະເທດ ອົດສະຕາລີ ໄດ້ໂດຍກົງຈາກ:
ພະແນກຄຸ້ມຄອງແຫຼ່ງກຳເນີດສິນຄ້າ, ກົມການນຳເຂົ້າ ແລະ ສົ່ງອອກ,
ກະຊວງອຸດສາຫະກຳ ແລະ ການຄ້າ.
ໂທຣ: + 856 21 450 255
ເວັບໄຊຣ໌: http://www.laotradeportal.gov.la
ອີແມວ: [email protected] / [email protected]
ກະລຸນາປະກອບຄວາມຄິດເຫັນຂອງທ່ານຂ້າງລຸ່ມນີ້ ແລະຊ່ວຍພວກເຮົາປັບປຸງເນື້ອຫາຂອງພວກເຮົາ.