ສະພາບລວມ
ນອກແວ ໃຫ້ສິດພິທິເສດດ້ານການຄ້າແກ່ 90 ປະເທດໃນທົ່ວໂລກ ເຊິ່ງປະກອບມີປະເທດກຳລັງພັດທະນາ, ປະເທດດ້ອຍພັດທະນາ ແລະ ປະເທດທີ່ມີຄວາມຈຳເປັນໃນການພັດທະນາເປັນພິເສດ. ສປປ ລາວ ແມ່ນໜຶ່ງໃນປະເທດດ້ອຍພັດທະນາທີ່ໄດ້ຮັບສິດທິພິເສດດ້ານການຄ້າຈາກ ນອກແວ ໂດຍສິນຄ້າຕົ້ນຕໍທີ່ມີການສົ່ງອອກປະກອບມີ: ສິນຄ້າອຸດສາຫະກຳ (ຕົ້ນຕໍແມ່ນ ເຄື່ອງຕັດຫຍິບ) ແລະ ຜະລິດຕະພັນໄມ້. (ລາຍລະອຽດກົດເບິ່ງທີ່ນີ້)
ລະບົບສິດທິພິເສດ
ການໃຫ້ສິດທິພິເສດດ້ານການຄ້າ (Generalized System of Preferences : GSP) ຂອງນອກແວ ແບ່ງອອກເປັນ 3 ຮູບແບບ ຄື :
1. ສິດພິເສດສຳລັບປະເທດດ້ອຍພັດທະນາ (GSP for LDC) ນອກແວໃຫ້ສິດທິພິເສດໃນການເຂົ້າສູ່ຕະຫຼາດແບບຍົກເວັ້ນພາສີ ແລະ ບໍ່ກຳນົດໂກຕາ ສຳລັບທຸກລາຍການສິນຄ້າທີ່ນຳເຂົ້າຈາກປະເທດດ້ອຍພັດທະນາທີ່ມີລາຍຮັບແຫ່ງຊາດຕ່ຳ ທັງໝົດ 35 ປະເທດໂດຍ ສປປ ລາວ ກໍ່ແມ່ນປະເທດໜຶ່ງທີ່ໄດ້ຮັບສິດທິພິເສດໃນລະບົບດັ່ງກ່າວ.
2. ສິດພິເສດແບບທົ່ວໄປ (Ordinary GSP) ທີ່ໃຫ້ແກ່ປະເທດກຳລັງພັດທະນາ, ສຳລັບສິນຄ້າອຸດສາຫະກຳ ໝວດ 25-97 ທີ່ສົ່ງອອກໂດຍປະເທດກຳລັງພັດທະນາຈະໄດ້ຮັບການຫຼຸດອັດຕາພາສີ 0% ຈາກ ນອກແວ ຍົກເວັ້ນສິນຄ້າປະເພດເຄື່ອງຕັດຫຍິບ (ໝວດ 61-63). ສຳລັບສິນຄ້າກະສິກຳຈະໄດ້ຮັບການຫຼຸດຜ່ອນອັດຕາພາສີແຕ່ 10% ຫາ 100% ຈາກອັດຕາພາສີປົກກະຕິ (MFN).
3. ສິດທິພິເສດເພື່ອການສົ່ງເສີມການພັດທະນາແບບຢືນຍົງ ແລະ ການປົກຄອງທີ່ດີ (GSP+) ເປັນສິດທິພິເສດທີ່ໃຫ້ແກ່ປະເທດທີ່ມີຄວາມຈຳເປັນໃນການພັດທະນາແບບພິເສດ (Vulnerable Counties) ຊຶ່ງໄດ້ຮັບການຍົກເວັ້ນພາສີຂາເຂົ້າດີກ່ວາລະບົບ GSP ແບບທົ່ວໄປ. ເຄື່ອງຕັດຫຍິບໃນໝວດ 61-63 ຈະໄດ້ສິດທິພິເສດພາຍໃຕ້ລະບົບ GSP+ ນີ້ ແລະ ສິນຄ້າກະສິກຳຈະໄດ້ຮັບການຫຼຸດຜ່ອນອັດຕາພາສີແຕ່ 50% ຫາ 100% ຂອງອັດຕາພາສີປົກກະຕິ (MFN).
ລະບຽບແຫຼ່ງກຳເນີດສິນຄ້າ (Rules of Origin : ROO)
ສິນຄ້າຈາກ ສປປ ລາວ ທີ່ຈະຂໍການຍົກເວັ້ນພາສີພາຍໃຕ້ລະບົບສິດທິພິເສດທາງການຄ້າຂອງ ນອກແວ ຕ້ອງປະຕິບັດຕາມເງື່ອນໄຂແຫຼ່ງກຳເນີດສິນຄ້າ ດັ່ງນີ້ :
1. ສິນຄ້າທີ່ໄດ້ມາ ຫຼື ຜະລິດໂດຍນຳໃຊ້ວັດຖຸດິບພາຍໃນທັງໝົດ (Wholly Obtained or Produced : WO), ຊຶ່ງຈະໄດ້ເງື່ອນໄຂແຫຼ່ງກຳເນີດທັນທີ ໂດຍບໍ່ຈຳເປັນຕ້ອງຜ່ານເງື່ອນໄຂອື່ນອີກ. ໂດຍພື້ນຖານສິນຄ້າເຫຼົ່ານັ້ນແມ່ນສິນຄ້າກະສິກຳ, ຜະລິດຕະພັນກະສິກຳແປຮູບ ແລະ ແຮ່ທາດຕ່າງໆ ໆລໆ.
2. ກໍລະນີສິນຄ້າທີ່ຜະລິດໂດຍການນຳໃຊ້ວັດຖຸດິບທີ່ນຳເຂົ້າ ຈະຕ້ອງໄດ້ປະຕິບັດຕາມຂະບວນການ ແລະ ຂັ້ນຕອນການຜະລິດໃດໜຶ່ງຈົນໄດ້ຕາມເງື່ອນໄຂການແປຮູບຢ່າງພຽງພໍ (Substantial Transformation) ທີ່ໄດ້ກຳນົດໄວ້ສຳລັບສິນຄ້າແຕ່ລະລາຍການເຊັ່ນ :
· ສິນຄ້າຕ້ອງຜ່ານຂະບວນການຜະລິດ ຈົນມີການປ່ຽນລະຫັດພາສີໃນລະດັບພາສີເຄົ້າ ຫຼື ລະດັບ 4 ໂຕເລກ (Change in Tariff Heading : CTH). ຕົວຢ່າງ : ສປປ ລາວ ນຳເຂົ້າແຜ່ນແພຈາກ ປະເທດໄທທີ່ມີລະຫັດພາສີເຄົ້າແມ່ນ 5001 ມາຜະລິດເປັນເຄື່ອງສຳເລັດຮູບທີ່ມີລະຫັດພາສີ 6110 ສິນຄ້ານີ້ແມ່ນສາມາດໄດ້ຮັບສິດທິພິເສດໃນການສົ່ງອອກໄປນອກເເວ.
· ມີການນຳໃຊ້ວັດຖຸດິບນຳເຂົ້າໃນການຜະລິດບໍ່ເກີນອັດຕາສູງສຸດທີ່ກຳນົດ (Maxinum permitted content of non-originating materials), ຊຶ່ງຈະອະທິບາຍໃນຫົວຂໍ້ຕໍ່ໄປນີ້.
ການສະສົມແຫຼ່ງກຳເນີດສິນຄ້າ (Cumulation)
ນອກແວ ອະນຸຍາດໃຫ້ປະເທດຜູ້ສົ່ງອອກ ນຳໃຊ້ວັດຖຸດິບທີ່ມີແຫຼ່ງກຳເນີດຈາກປະເທດອື່ນ ເຂົ້າໃນຂະບວນການຜະລິດໄດ້ໂດຍມີມູນຄ່າບໍ່ເກີນ 40% (RVC 40) ຂອງລາຄາ FOB ແລະ ປະກອບມີ 3 ຮູບການສະສົມ ຄື :
- ການສະສົມພາຍໃນກຸ່ມ (Regional Cumulation) ເຊັ່ນ : ນຳໃຊ້ວັດຖຸດິບຈາກກຸ່ມອາຊຽນ.
- ການສະສົມແບບສອງຝ່າຍ (Bilateral Cumulation) ເຊັ່ນການນຳວັດຖຸດິບມາຈາກນອກແວ.
- ການສະສົມຈາກປະເທດທີ່ມີສັນຍາການຄ້າຮ່ວມກັບນອກແວ (Diagonal Cumulation) ເຊັ່ນ : ສະຫະພາບເອີຣົບ (EU) ແລະ ສະວິດເຊີແລນ.
ເງື່ອນໄຂການຂົນສົ່ງ
ສຳລັບການຂົນສົ່ງສິນຄ້າທີ່ຈະໄດ້ສິດທິພິເສດທາງການຄ້ານັ້ນ ທາງ ນອກເເວ ໄດ້ກຳນົດໃຫ້ສິນຄ້າດັ່ງກ່າວຕ້ອງຂົນສົ່ງໂດຍກົງ (Direct transport) ຈາກປະເທດຜູ້ສົ່ງອອກໄປຍັງປະເທດ ນອກເເວ. ຖ້າມີກໍລະນີຈຳເປັນຕ້ອງມີການຂົນສົ່ງຜ່ານປະເທດທີສາມ, ສິນຄ້ານັ້ນຕ້ອງຢູ່ໃນສະພາບເດີມ ແລະ ກາໝາຍຕ້ອງບໍ່ຈີກຂາດ.
ໃນກໍລະນີສິນຄ້າຜ່ານສະຫະພາບເອີລົບ (EU) ຫຼື ສະວິດເຊີແລນ ແລະ ມີຈຸດປະສົງຈະສົ່ງອອກຕໍ່ບາງສ່ວນ ຫຼື ທັງໝົດ ແມ່ນຍັງສາມາດຮັບສິດທິພິເສດຈາກ ນອກແວ ໄດ້ເຊັ່ນກັນ ໂດຍບໍ່ຈຳເປັນຕ້ອງ ປະຕິບັດເງື່ອນໄຂການສົ່ງໂດຍກົງ.
ຂອບເຂດການນຳໃຊ້
ລະບົບສິດທິພິເສດນີ້ ບໍ່ນຳໃຊ້ກັບ 2 ກໍລະນີ ຄື: 1.) ສິນຄ້າທີ່ມີມູນຄ່າຕ່ຳທີ່ບໍ່ມີຈຸດປະສົງທາງການຄ້າ ມູນຄ່າບໍ່ເກີນ 4100 ໂຄຣນ (NOK) ; ແລະ 2.) ສິນຄ້າຕິດຕົວຜູ້ໂດຍສານ ມູນຄ່າບໍ່ເກີນ 10,000 ໂຄຣນ (NOK).
ເອກະສານປະກອບ
ເພື່ອໃຫ້ໄດ້ຮັບສິດທິພິເສດ ຜູ້ສົ່ງອອກຕ້ອງນຳໃຊ້ເອກະສານຢັ້ງຢືນແຫຼ່ງກຳເນີດສິນຄ້າ ຫຼື Form A ແລະສາມາດຂໍໃບຢັ້ງຢືນແຫຼ່ງກຳເນີດສິນຄ້າ ດັ່ງກ່າວໄດ້ນຳ ກົມການນຳເຂົ້າ ແລະ ສົ່ງອອກ ຫຼື ພະແນກ ອຸດສາຫະກຳ ແລະ ການຄ້າແຂວງ, ນະຄອນຫຼວງ.
ເອກະສານທີ່ຕ້ອງປະກອບເພື່ອຂໍໃບຢັ້ງຢືນແຫຼ່ງກຳເນີດສິນຄ້າ ປະກອບມີ:
1). ໃບສະເໜີ
2). ໃບຢັ້ງຢືນແຫຼ່ງກຳເນີດສິນຄ້າທີ່ພິມແລ້ວ
3). ໃບແຈ້ງລາຄາ ແລະ ຫຸ້ມຫໍ່
4). ໃບແຈ້ງພາສີເປັນລາຍລະອຽດ
5). ສຳເນົາໃບຂົນສົ່ງ
6). ໃບບິນຊື້ຂາຍພາຍໃນ (ກໍລະນີມີການເກັບຊື້)
7). ໃບຄິດໄລ່ຕົ້ນທືນການຜະລິດ ຫຼື ໃບຂັ້ນຕອນການຜະລິດສິນຄ້າ (ກໍລະນີນຳເຂົ້າວັດຖຸດິບ)
ໃນກໍລະນີມູນຄ່າສົ່ງອອກບໍ່ເກີນ 100,000 ໂຄຣນ (NOK), ຜູ້ສົ່ງອອກສາມາດຢັ້ງຢືນແຫຼ່ງກຳເນີດດ້ວຍຕົນເອງໄດ້ ທີ່ເອີ້ນວ່າ Invoice Declaration ໄດ້ ໂດຍບໍ່ຈຳເປັນຕ້ອງຂໍອອກຟອມ A.
ສະຫຼຸບ : ສປປ ລາວ ແມ່ນໜຶ່ງໃນປະເທດທີ່ນອນຢູ່ໃນບັນຊີປະເທດດ້ອຍພັດທະນາ ແລະ ທ່າແຮງໃນການຜະລິດສິນຄ້າທີ່ສົ່ງອອກສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນສິນຄ້າປະເພດເຄື່ອງຕັດຫຍິບ ແລະ ສິນຄ້າກະສິກຳ. ສະນັ້ນ ເຫັນໄດ້ວ່າລະບົບ GSP ຂອງ ນອກເເວ ແມ່ນໄດ້ເອື້ອອຳນວຍຄວາມສະດວກ ແລະ ສ້າງຜົນປະໂຫຍດໃຫ້ແກ່ນັກທຸລະກິດສົ່ງອອກຂອງ ສປປ ລາວ ໃນການຫຼຸດຜ່ອນພາລະດ້ານພາສີ 100%.
ຂໍ້ມູນເພີ້ມເຕີມ :
ທ່ານສາມາດສອບຖາມກ່ຽວກັບລະບົບສິດທິພິເສດທາງການຄ້າ ແລະ ເງື່ອນໄຂແຫຼ່ງກຳເນີດສິນຄ້າ ໃນການສົ່ງອອກໄປປະເທດ ນອກແວໄດ້ຈາກ :
- ພະແນກ ຄຸ້ມຄອງແຫຼ່ງກຳເນີດສິນຄ້າ, ກົມການນຳເຂົ້າ ແລະ ສົ່ງອອກ, ກະຊວງ ອຸດສາຫະກຳ ແລະ ການຄ້າ :
ໂທ/ແຟັກ : 021-450255,
ເວັບໄຊ້ : http://www.laotradeportal.gov.la
Email : laogspdivision@yahoo.com, gspdivision@gmail.com
- ໜ່ວຍງານພາສີຂອງ ນອກແວ :
ເວັບໄຊ້ : http://www.toll.no
ກະລຸນາປະກອບຄວາມຄິດເຫັນຂອງທ່ານຂ້າງລຸ່ມນີ້ ແລະຊ່ວຍພວກເຮົາປັບປຸງເນື້ອຫາຂອງພວກເຮົາ.